علاوه بر شرکت در کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی، مطالعه کتاب های اقتصاد مهندسی و حل مسائل نیز از روش‌‌های مناسب یادگیری اقتصاد مهندسی به شمار می‌رود. در این نوشتار قصد داریم شناخته‌شده‌ترین انواع کتاب‌‌ های اقتصاد مهندسی و دوره‌های آموزشی مرتبط با آن‌را معرفی کنیم.

اقتصاد مهندسی چیست؟

«اقتصاد مهندسی» (Engineering Economics) یکی از زیرشاخه‌های علم اقتصاد است. اقتصاد مهندسی از اصول و مفاهیم اقتصادی، جهت تحلیل تصمیمات مهندسی، استفاده می‌کند. اقتصاد مهندسی، ارتباط نزدیکی با آمار، ریاضی و «حسابداری هزینه» (Cost Accounting) دارد.

هدف اقتصاد مهندسی کمک به مهندسان برای اخذ تصمیماتی درباره سرمایه‌گذاری دارایی هاست. هدف کمتر شناخته شده دیگر، کمک به اقتصاددانان در جهت درک بهتر نحوه عملکرد اقتصاد با فراهم کردن نگرشی مهندسی (در تقابل با اقتصادسنجی) برای فعالیت‌های پایه‌ای اقتصاد است. اقتصاد مهندسی موضوعی میان رشته‌ای است و همان‌طور که عنوان بیانگر آن است به چیزی میان اقتصاد و مهندسی، اشاره می‌کند.

اقتصاد مهندسی برخلاف اقتصاد که در رابطه با تصمیم‌گیری در بخش عمومی است، به تصمیم‌گیری در بخش خصوصی می‌پردازد. درواقع نشان می‌دهد که یک شرکت چه باید بکند تا سود خود را افزایش دهد یا چه مواردی را در پیش گیرد که سود حداکثر شود و از تصمیمات مخالف با این موضوع جلوگیری کند. در اقتصاد مهندسی، عملکرد کلی اقتصاد بررسی نمی‌شود و رفاه اقتصادی جامعه، مورد توجه قرار نمی‌گیرد.

اصول پایه‌ای در کتاب های اقتصاد مهندسی چه هستند؟

از اصول پایه‌ای در اقتصاد مهندسی می‌توان به بهره، ارزش زمانی پول، نرخ بازگشت سرمایه، حداقل نرخ جذب‌کننده و فرایند ‌های مالی و انواع مخصوص آن اشاره کرد.

کتاب آنالیز اقتصاد مهندسی نیونان

کتاب آنالیز اقتصاد مهندسی «

سرفصل‌های کتاب اقتصاد مهندسی نیونان

در ادامه، سرفصل‌های عنوان شده در کتاب اقتصاد مهندسی نیونان – یکی از شناخته‌شده‌ترین کتاب های اقتصاد مهندسی – را معرفی کرده‌ایم. توجه داشته باشید، که امکان دارد این سرفصل‌ها در ویراست‌های مختلف کتاب کمی متفاوت باشند.

تصمیم‌گیری اقتصادی	عدم قطعیت در پدیده‌های آتی
هزینه‌های مهندسی و تخمین هزینه	استهلاک
بهره و تعادل (هم‌ارزی)	مالیات‌های وارد بر درآمد
فرمول‌های بیشتر بهره	تحلیل جایگذاری
تحلیل ارزش فعلی	تورم و تغییر قیمت
تحلیل جریان نقدینگی سالیانه	انتخاب حداقل نرخ بازگشت جذاب
تحلیل نرخ بازگشت	تحلیل اقتصادی در بخش عمومی
تحلیل تفاضلی	توجیه منطقی سرمایه در میان پروژه‌های رقابتی
سایر روش‌های تحلیلی	حسابداری و اقتصاد مهندسی

کتاب اقتصاد مهندسی نیونان برای چه افرادی مناسب به شمار می‌رود؟

در زمان نگارش این مطلب، ویرایش دوازدهم کتاب اقتصاد مهندسی نیونان نیز، منتشر شده است. این کتاب، پوششی کامل از تصمیم‌گیری مالی و اقتصادی را برای مهندسان فراهم می‌کند. همچنین، این کتاب بر حل مسئله، هزینه‌های متفاوت و ارزش زمانی پول، تاکید دارد. زبان این کتاب گویا و روان است و مثال‌های بروز آن در رابطه با زندگی روزمره دانشجویان، آن‌را در میان کتاب های اقتصاد مهندسی به کتابی محبوب تبدیل کرده است.

معرفی فیلم آموزش مقدماتی اقتصاد مهندسی

برای یادگیری آسان‌تر مفاهیم و اصول پایه‌ای اقتصاد مهندسی، علاوه بر مطالعه کتاب های اقتصاد مهندسی می‌توانید به دوره آموزشی ارائه شده توسط «سایت» مراجعه کنید. این دوره در ۶ ساعت و ۱۰ دقیقه با مثال‌های کاربردی و به شکلی روان شما را با مفاهیم اصلی اقتصاد مهندسی آشنا می‌سازد. این دوره برای دانشجویان رشته‌های مدیریت، اقتصاد، مهندسی و سایر علاقه‌مندان به اقتصاد مهندسی کاربردی خواهد بود. شما می‌توانید به جای مطالعه انواع کتاب های اقتصاد مهندسی ، در دوره‌های مرتبط شرکت و یادگیری را با سهولت بیشتری همراه کنید. در ادامه، سرفصل‌های مطرح شده در این دوره را معرفی می‌کنیم.

در درس اول با تصمیم‌گیری آشنا می‌شوید. درس دوم به معرفی مفاهیم اقتصاد مهندسی اختصاص یافته است. فاکتور و کاربرد آن‌ها را در درس سوم می‌آموزید. فرآیند مالی شیب‌دار را در درس چهارم فراخواهیدگرفت. سری هندسی را در درس پنجم می‌آموزید. مدرس در درس ششم، مرکب کردن را آموزش می‌دهد. روش ارزش فعلی در درس هفتم آموزش داده می‌شود. روش یکنواخت سالیانه را در درس هشتم می‌آموزید. مفاهیم پیرامون روش نرخ بازگشت سرمایه در درس نهم آموزش داده می‌شود. برای آموختن روش تجزیه و تحلیل سرمایه‌گذاری اضافی، باید به درس دهم مراجعه کنید. در درس‌های دوازدهم و سیزدهم به ترتیب با سایر تکنیک‌های اقتصاد مهندسی و استهلاک آشنا می‌شوید.

مباحث مالیات و تجزیه و تحلیل تعویض را به ترتیب در درس‌های پانزدهم و شانزدهم فرا می‌گیرید. آنالیز حساسیت را در درس هفدهم می‌آموزید.

کتاب مبانی اقتصاد مهندسی بلنک و تارکین

کتاب «مبانی اقتصاد مهندسی» (Basics of Engineering Economy) نگاشته «لیلند بلنک» (Leland Blank) و «آنتونی تارکین» (Anthony Tarquin) با هدف شرح دادن و معرفی اصول و تکنیک‌های تحلیل اقتصاد مهندسی به صورتی تالیف شده که در زمینه‌های مختلف مهندسی کاربردی باشد. در مقایسه با سایر کتاب‌ های اقتصاد مهندسی معرفی‌شده در این نوشتار، این کتاب ساختار ساده‌تری دارد و برای یادگیری عمیق، کاربردی نخواهد بود. «لیلند بلنک» (Leland Blank) دارای مدرک دکترای مهندسی صنایع و مدیریت از دانشگاه ایالتی کلرادو و در زمان نگارش این مطلب در دانشگاه «A&M» تگزاس به تدریس مشغول است.

سرفصل‌های کتاب اقتصاد مهندسی بلنک

در این قسمت، سرفصل‌های کتاب اقتصاد مهندسی بلنک را معرفی کرده‌ایم.

• فصل ۱: مبانی اقتصاد مهندسی
• فصل ۲: چگونگی تاثیر زمان و بهره بر پول
• فصل ۳: ترکیب عوامل و توابع
• فصل ۴: نرخ بهره اسمی و موثر
• فصل ۵: تحلیل ارزش فعلی
• فصل ۶: تحلیل ارزش سالیانه
• فصل ۷: تحلیل نرخ بازگشت (یک پروژه)
• فصل ۸: تحلیل نرخ بازگشت (نرخ جانشینی)
• فصل ۹: تحلیل هزینه-فایده و اقتصاد بخش عمومی
• فصل ۱۰: تامین مالی پروژه و موارد اقتصادی
• فصل 11: تصمیمات جایگذاری و نگهداری
• فصل ۱۲: پروژه‌های مستقل با محدودیت بودجه
• فصل ۱۳: تحلیل سربسری و بازپرداخت
• فصل ۱۴: آثار تورم
• فصل ۱۵: تخمین هزینه و تخصیص هزینه غیرمستقیم
• فصل ۱۶: روش‌های استهلاک
• فصل ۱۷: تحلیل اقتصادی پسامالیاتی
• فصل ۱۸: تحلیل حساسیت و تصمیمات مرحله‌بندی‌شده
• فصل ۱۹: درباره تغییرپذیری و تصمیم‌گیری تحت ریسک

کتاب اقتصاد مهندسی بلنک برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب مطابق نظر مولفان آن، برای تدریس در دوره‌های کارشناسی و در یک ترم تحصیلی، تدوین شده است. مخاطبان این کتاب باید آشنایی ابتدایی با مفاهیم مهندسی و اصطلاحات آن، داشته باشند. داشتن دانش پیش‌زمینه درباره مفاهیم پیشرفته ریاضی و دانش اولیه درباره احتمالات، به درک عمیق‌تر مباحث عنوان‌شده، کمک بیشتری خواهد کرد. همچنین، این کتاب برای مهندسان در حال تمرین و  سایر مهندسان که نیاز به مرور مباحث تحلیل اقتصادی و تخمین هزینه دارند، به عنوان منبع یا کتاب راهنمایی‌کننده، کاربردی خواهد بود.

کتاب اقتصاد مهندسی اسکونژاد

در زمان نگارش این مطلب، «محمد مهدی اسکونژاد» به تدریس در دانشگاه آزاد اسلامی واحد امارات اشتغال دارد  و این کتاب توسط انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر تدوین شده است. به عقیده اسکونژاد، این کتاب به صورتی تالیف‌شده که پاسخ‌دهنده پرسش‌های مربوط به ارزیابی اقتصادی پروژه‌ها در حالت عدم اطمینان و اطمینان باشد. کتاب اقتصاد مهندسی اسکونژاد از شناخته‌شده‌ترین منابع آموزشی اقتصاد مهندسی – مخصوصاً کتاب های اقتصاد مهندسی – در ایران است که زبان روانی دارد و تمرینات قرارداده شده در آن، به درک هرچه بهتر مفاهیم، کمک می‌کنند.

سرفصل‌های کتاب اقتصاد مهندسی اسکونژاد

با بررسی سرفصل‌های مطرح‌شده در کتاب‌های اقتصاد مهندسی، بهتر می‌توانید منبع مورد نیاز خود را انتخاب کنید.

بخش اول: مفاهیم اساسی اقتصاد مهندسی

• فصل ۱: مقدمه
• فصل ۲: اصول پایه‌ای در اقتصاد مهندسی
• فصل ۳: معرفی و کاربرد فاکتورها
• فصل ۴: حالت‌های مخصوص فرآیند مالی
• فصل ۵: نرخ‌‌های اسمی و موثر

بخش دوم: تکنیک‌های اقتصاد مهندسی و کاربرد‌های آن‌ها

• فصل ۶: روش ارزش فعلی
• فصل ۷: روش یکنواخت سالیانه
• فصل ۸: روش نرخ بازگشت سرمایه
• فصل ۹: روش نسبت منافع به مخارج
• فصل ۱۰: تکنیک‌های دیگر اقتصاد مهندسی

بخش سوم: تجزیه و تحلیل اقتصادی بعد از کسر مالیات

• فصل ۱۱: استهلاک
• فصل ۱۲: تجزیه و تحلیل اقتصادی بعد از کسر مالیات
• فصل ۱۳: تجزیه و تحلیل جایگزینی(تعویض)
• فصل ۱۴: آنالیز حساسیت
• فصل ۱۵: تورم

بخش چهارم: تجزیه و تحلیل اقتصادی در شرایط عدم اطمینان

• فصل ۱۶: تصمیم‌گیری در شرایط عدم اطمینان

کتاب اقتصاد مهندسی مجید محمدی

کتاب «طلایی اقتصاد مهندسی» تالیف «مجید محمدی» و «نوید سالک» قابل استفاده برای همگان به شمار می‌رود اما در حقیقت برای دانشجویان دانشگاه پیام نور به رشته تحریر درآمده است. به صورت کلی، هدف از انتشار این کتاب تهیه کردن و در اختیار قراردادن کتاب‌هایی در حجم کم و با زبان روان است.

سرفصل‌های کتاب اقتصاد مهندسی مجید محمدی

آشنایی یا سرفصل‌های مطرح‌شده در کتاب‌ های اقتصاد مهندسی، دید بهتری برای انتخاب کتاب در اختیار شما قرار می‌دهد. در اینجا، سرفصل‌های کتاب اقتصاد مهندسی مجید محمدی معرفی شده‌اند.

بخش اول: مفاهیم اساسی اقتصاد مهندسی

• فصل ۱: مقدمه
• فصل ۲: اصول پایه‌ای در اقتصاد مهندسی
• فصل ۳: معرفی و کاربرد فاکتورها
• فصل ۴: حالت‌های مخصوص فرآیند‌های مالی
• فصل ۵: نرخ‌های اسمی و موثر

بخش دوم: تکنیک های اقتصاد مهندسی و کاربرد آن‌ها

• فصل ۶: روش ارزش فعلی
• فصل ۷: روش سکنواخت سالیانه
• فصل ۸: روش نرخ بازگشت سرمایه
• فصل ۹: روش نسبت منافع به مخارج
• فصل ۱۰: تکنیک‌های دیگر اقتصاد مهندسی

بخش سوم: تجزیه و تحلیل اقتصادی پس از کسر مالیات

• فصل ۱۱: استهلاک
• فصل ۱۲: تجزیه و تحلیل اقتصادی پس از کسر مالیات
• فصل ۱۳: تجزیه و تحلیل جایگزینی (تعویض)
• فصل ۱۴: آنالیز حساسیت

کتاب اقتصاد مهندسی ژوبین غیور

کتابی کم حجم  که توسط ژوبین غیور و مجتبی کثیرزاده تالیف شده است. ژوبین غیور استاد دانشکده مهندسی صنایع دانشگاه شریف بوده که خود نیز دانش آموخته این دانشگاه بوده است. مجتبی کثیرزاده نیز دانش آموخته مهندسی صنایع است. انتشارات دانشگاه شریف، نشر این کتاب را بر عهده داشته است.

سرفصل‌های کتاب اقتصاد مهندسی ژوبین غیور

در ادامه، سرفصل‌های کتاب اقتصاد مهندسی غیور، معرفی شده‌اند.

مهندسی و اقتصاد مهندسی	استهلاک
تصمیم‌گیری در مهندسی	مالیات بر درآمد
جریان نقدی و تعادل	تحلیل تعویض
تحلیل ارزش کنونی	تحلیل نقطه سر به سر و کمترین هزینه
تحلیل جریان نقدی سالیانه یکنواخت	تورم و تحلیل حساسیت
تحلیل نرخ بازده (درصد سود)	کاربرد احتمالات در بررسی‌های اقتصادی
تحلیل نسبت سود به هزینه	مسائل اقتصاد مهندسی

معرفی فیلم آموزش اقتصاد مهندسی پیشرفته

یکی از روش‌‌‌های یادگیری کاربردی مباحث اقتصادی، استفاده از فیلم‌های آموزشی است. برای یادگیری سطح پیشرفته‌تر اقتصاد مهندسی می‌توانید در دوره آموزشی تدوین‌شده توسط «سایت» شرکت کنید. این دوره ۴ ساعته است و ۶ درس دارد و برای دانشجویان رشته‌های مهندسی صنایع و مدیریت، مفید به شمار می‌رود. در درس اول، مفاهیم پایه‌ای اقتصادسنجی مرور می‌شوند. آنالیز ریسک را در درس دوم فرا می‌گیرید. درس سوم به مرور مفاهیم پیرامون تورم اختصاص یافته است. در درس‌های چهارم و پنجم، روش‌های کمی در تخصیص منابع آموزش داده می‌شوند. شاخص‌های اقتصاد مهندسی را در درس ششم فرا می‌گیرید.

کتاب اقتصاد مهندسی پیشرفته محمد سید حسینی

در زمان نگارش این مطلب، دکتر سید محمد سید حسینی عضو گروه مهندسی صنایع- تولید صنعتی دانشکده مهندسی صنایع دانشگاه علم و صنعت ایران است و کتاب‌های متعدد دیگری نیز در زمینه مدیریت عملیات، مدیریت تولید و برنامه‌ریزی کنترل سیستم موجودی به رشته تحریر درآورده‌است. ایشان همچنین، مقالات بسیاری را در کنفرانس‌های داخلی و خارجی ثبت کرده‌اند.

سرفصل‌های کتاب اقتصاد مهندسی حسینی

در ادامه، سرفصل‌های ارائه شده کتاب اقتصاد مهندسی حسینی، معرفی شده است. در ابتدا، کتاب با مقدمه شروع شده است و پس از آن، سایر فصول قرار گرفته‌اند.

 

اصول پایه‌ای در اقتصاد مهندسی	روش نرخ بازگشت سرمایه
معرفی و کاربرد فاکتورها	روش نسبت منافع به مخارج
نرخ‌های اسمی و موثر	استهلاک
تکنیک‌های اقتصاد مهندسی و کاربرد آن‌ها	درآمد مالیات‌پذیر

کتاب اقتصاد مهندسی، مهندسی صنایع

این کتاب توسط «طاهر احمدی» و «نوشین رحمانی» تالیف شده است. نوشین رحمانی دارنده مدرک دکترا از دانشگاه تربیت مدرس در زمینه مدیریت تولید و عملکرد و طاهر احمدی استادیار عملیات و مدیریت زنجیره تامین در «دانشگاه تجارت نینرود» (Eindhoven University of Technology) هستند. طاهر احمدی همچنین، به عنوان استادیار برتر این دانشگاه شناخته شده است.

سرفصل‌های کتاب اقتصاد مهندسی، مهندسی صنایع

معرفی اقتصاد مهندسی	روش نسبت منافع به مخارج
معرفی عوامل موثر در تصمیم‌گیری اقتصادی	روش‌های دوره بازگشت تجزیه و تحلیل عمر خدمت و ارزش آینده
فاکتورهای A وP،F	استهلاک
حالت‌های مخصوص فرایند مالی	مالیات
نرخ‌های بهره	تجزیه و تحلیل جایگزینی
روش ارزش خالص فعلی	آنالیز حساسیت
روش یکنواخت سالیانه	تورم
روش نرخ بازگشت سرمایه	تصمیم‌گیری در شرایط عدم اطمینان

ین کتاب را می‌توان به صورت خودآموزی نیز مطالعه‌ کرد و در آن نمونه‌ سئوالات کنکور‌های ارشد اخیر نیز قرار داده شده است. در این کتاب هر فصل شامل شرح درس، نکات مهم و کلیدی، مثال‌های متنوع و کاربردی و سئوالات چهارگزینه‌ای با پاسخ تشریحی است. همچنین، به گفته مولفان، در نگارش این کتاب از منابع متنوع و متعددی استفاده شده است.

معرفی فیلم آموزش تجزیه و تحلیل مالی طرح های امکان سنجی با COMFAR III

کامفار یکی از نرم‌افزار‌های به‌کارگرفته شده برای تصیمیم‌گیری‌های مالی است که در اقتصاد مهندسی به کار می‌رود. یادگیری آن به شما کمک می‌کند که بهتر پروژه‌های مهندسی را از لحاظ مالی و اقتصادی، بسنجید. علاوه بر مطالعه کتاب های اقتصاد مهندسی، مشاهده دوره‌های آموزشی نیز می‌تواند در یادگیری شما نقش موثری داشته باشد. دوره تدوین شده توسط «سایت» در ۴ ساعت و ۴ درس به خوبی مهم‌ترین سرفصل‌های اقتصادمهندسی در کامفار را تدریس می‌کند. در ادامه، مباحث مطرح‌شده در این دوره را معرفی کرده‌ایم. دوره پیش‌رو، برای دانشجویان رشته‌های مدیریت، مهندسی صنایع و اقتصاد، مفید به شمار می‌رود.

در درس اول، با مطالعات توجیهی و نصب نرم‌افزار آشنا می‌شوید. درس دوم ورود داده‌ها در نرم‌افزار کامفار را می‌آموزید. درس سوم به گزارش‌گیری و تحلیل گزارش‌های مالی اختصاص یافته است. مدرس در درس چهارم، تحلیل حساسیت و بررسی خطاها را آموزش می‌دهد.

• برای مشاهده فیلم آموزش تجزیه و تحلیل مالی طرح های امکان سنجی با COMFAR III + اینجا کلیک کنید.

سخن پایانی

همان‌طور که می‌دانید، هدف اصلی اقتصاد مهندسی معرفی مدل‌های کمی در راستای ارزیابی پروژه‌های مهندسی از دیدگاه اقتصادی و مالی به عنوان عناصر مدلسازی اقتصادی ساده است. از میان منابع متعدد، کتاب های اقتصاد مهندسی درصورتی مناسب هستند که علاوه بر پوشش دادن مباحث به صورت دقیق و جامع، دارای نمونه‌ سئوال‌ به همراه پاسخ باشند.  در این نوشتار، کتاب های اقتصاد مهندسی متنوعی را معرفی کردیم که با توجه به هدف دانشجو می‌توانند در زمینه‌ای کاربردی باشند. اقتصاد مهندسی یکی از دروس اختصاصی کنکور کارشناسی ارشد مهندسی صنایع و از دروس تدریس شده در دوره کارشناسی مهندسی صنایع و کارشناسی اقتصاد است.

با بکاربردن روش‌ها و تکنیک‌های اقتصاد مهندسی، می‌توان تصمیم‌های فنی و اقتصادی از نوع انتخاب محصول، انتخاب روش تولید، ارزیابی نوع تکنولوژی، تعیین ظرفیت اقتصادی، انتخاب محل احداث واحد تولیدی و صنعتی، انتخاب نوع ماشین‌آلات و تجهیزات، انتخاب شیوه حمل و نقل را بهینه‌تر اتخاذ کرد و در صورت موجود بودن چند طرح صنعتی، طرح موردنظر را به خوبی از میان آن‌ها برگزید.

به صورت کلی، با پیچیده‌تر شدن طرح‌های صنعتی، پیچیدگی تصمیمات اقتصادی در رابطه با آن‌ها نیز افزایش می‌یابد. جهت دستیابی به راه‌حل‌های احتمالی بکارگرفته‌شده در آینده، ارزیابی‌های اقتصادی مبتنی بر وقایعی خواهند بود که در آینده رخ می‌دهند.

اقتصاد مهندسی از مجموعه‌ای از روش‌های ریاضی برای ساده‌کردن مقایسه اقتصادی پروژه‌های صنعتی استفاده می‌کند. یعنی با وجود تکنیک‌های اقتصاد مهندسی باید بتوانید اقتصادی‌ترین پرو‌ژه‌ها را در هنگام مقایسه، انتخاب کنید. در واقع، تمام پروژه‌های مهندسی و فعالیت‌های صنعتی باید از نظر اقتصادی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. همچنین، همان‌طور که می‌دانید، یکی از مهم‌ترین اهداف مورد توجه مهندسان، کاهش دادن هزینه‌ها است. در حقیقت آن‌ها در تلاشند که  ضایعات را کاهش دهند، بهره‌وری را افزایش دهند، قیمت تمام‌شده را کم و در نهایت، سود را زیاد کنند. در نتیجه، مهندسان به صورت دائمی، در حال تصمیم‌گیری هستند و این تصمیم‌گیری امکان دارد در شرایط اطمینان یا عدم اطمینان انجام شود.